Tại sao rượu vang vùng Bordeaux lại có chất lượng cao?

Rượu vang Bordeaux là một trong những loại rượu được săn lùng nhiều nhất trên thế giới, nhưng sản lượng sản xuất hàng năm rất lớn. Điều gì để phân biệt những loại vang chất lượng cao so với các loại còn lại?

Với tổng giá trị bán hàng hàng năm ước tính hơn 4 tỷ EUR (theo Vins de Bordeaux năm 2018) và sự quan tâm lớn từ các nhà đầu tư nước ngoài, khu vực này nổi tiếng về chất lượng và độ tin cậy trong sản xuất rượu vang.

Có vô số các yếu tố góp phần tạo nên giá trị và chất lượng của những chai rượu vang. Chúng tôi sẽ chỉ liệt kê một số yếu tố “con người và tự nhiên” góp phần làm nên chất lượng những chai vang tại Bordeaux. Đối với những vang rẻ tiền, chúng được sản xuất bằng quy trình tiêu chuẩn, bao gồm thu hoạch bằng máy và ủ trong các thùng không gỉ ở một thời gian ngắn. Còn đối với những loại rượu vang đắt tiền (chất lượng cao), chúng được sản xuất thủ công với tỷ lệ nhỏ. Với quy trình sản xuất khắt khe, ủ trong thời thùng gỗ sồi trong một thời gian dài. Và tất nhiên còn nhiều yếu tố nữa, Vin Wine xin liệt kê một số yếu tố chính sau:

1. Địa lý các vườn nho?

Các vườn nho thường nằm trong khoảng từ 30° - 50° đây là vĩ độ ở hai bên của đường xích đạo. Các vườn nho ở gần đường xích  có điều kiện thổ những rất riêng, thường nóng hơn và cần có các tác động làm mát như gió biển hoặc độ cao để ngăn vườn nho quá nóng và giữ được độ chua trong nho. Tuy nhiên, ngược lại, những người trồng nho ở xa đường xích đạo cần tối đa hóa độ ấm và ánh sáng mặt trời để nho chín hoàn toàn.

Ở cùng vĩ độ, nhiều yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến quá trình chín của nho. Ngay cả ở những vùng nổi tiếng về sản xuất rượu vang, vị trí, thổ nhưỡng và diện tích của từng vườn nho tạo ra sự khác biệt đáng kể cho các loại rượu vang. Những vườn nho tốt nhất nằm trên những địa điểm nổi tiếng là nơi có sự kết hợp hoàn hảo giữa những yếu tố tự nhiên này cho giống nho đang được trồng và phong cách làm rượu vang.

Bordeaux nằm ở phía tây nam của Pháp khoảng vĩ độ 45°, ở cuối vĩ độ mát hơn thích hợp cho việc trồng nho. Nó có những đặc điểm loại khí hậu ôn đới do gần với Đại Tây Dương.

Bạn có biết rằng diện tích trồng nho của Bordeaux, so với nhiều vùng và quốc gia khác, là rất lớn? Với khoảng 110.000ha được trồng, nó bằng 3/4 diện tích vườn nho của Úc, 146.000ha, và lớn hơn tổng diện tích 103.000ha của Đức (OIV, 2020).

Bản đồ các vùng rượu vang Bordeaux

Địa lý ở đây đóng một vai trò quan trọng đối với chất lượng của rượu vang. Các con sông ở Bordeaux gồm Garonne và Dordogne, hợp lưu để tạo thành cửa sông Gironde, chia khu vực vườn nho thành nhiều phần khác nhau. Các vườn nho ở phía tây của các con sông, được gọi là 'Bờ trái' được bảo vệ khỏi các hệ thống thời tiết của Đại Tây Dương bởi một khu rừng thông lớn, Landes. Ở phía bắc Médoc, rừng ít đặc trưng hơn và cảnh quan rộng mở hơn đối với ảnh hưởng của khí hậu ôn đới. Kết quả là, khí hậu của nó mát mẻ hơn và rượu vang của nó, nói chung, ít nổi tiếng hơn những loại rượu của Haut-Médoc và Graves ở phía nam hơn.

Các loại rượu vang tốt nhất có xu hướng từ những năm trải qua điều kiện thời tiết tối ưu. Điều này thường kéo theo nhiệt độ nhẹ trong suốt mùa sinh trưởng, lượng mưa vừa đủ, và mùa thu tốt, tương đối khô và ấm áp cho phép quá trình chín đều và hoàn toàn. Những năm như vậy được coi là những năm tốt nhất, cho trái cây chín mọng, khỏe mạnh với sự cân bằng thích hợp của tannin, đường và độ chua để rượu vang từ những loại rượu này có tuổi thọ cực kỳ lâu.

Đất cũng là một yếu tố cơ bản và với lượng mưa trung bình 950 mm một năm, đất cần thoát nước tốt. Nếu đất quá ẩm ướt, sẽ có ảnh hưởng đến việc làm mát hơn nữa đối với cây nho trong điều kiện khí hậu vốn đã mát mẻ. Phía Tây được tạo thành từ đất sỏi và đá, trộn với đất sét và cát. Nhiều vườn nho tốt nhất được trồng trên các gò sỏi được biết đến như là các khóm giúp vườn nho của họ thoát nước tốt hơn sau những trận mưa rào và bão. Đất sỏi cũng giúp giữ nhiệt vì sỏi và đá giữ ấm từ ánh nắng mặt trời vào buổi tối và tạo điều kiện cho quá trình chín, điều này đặc biệt có lợi cho một giống nho chín muộn như Cabernet Sauvignon.

2. Kinh nghiệm của nhà sản xuất rượu chất lượng hàng đầu thế giới?

Nhiều nhà sản xuất và người trồng nho được biết đến là sử dụng các phương pháp quản lý vườn nho cụ thể, lựa chọn sản xuất và kỹ thuật trưởng thành ở nhiều khu vực khác nhau trên thế giới.

Ví dụ, ở Bordeaux, các nhà sản xuất rượu vang chất lượng hàng đầu có xu hướng trồng với mật độ cây nho cao, 10.000 cây nho mỗi ha. Trong điều kiện như vậy, tại vùng đất tương đối bạc màu và lượng mưa vừa đủ. Việc trồng mật độ cao làm giảm sức sống của cây nho và dẫn đến cây có tán cân đối có thể làm chín các loại cây trồng vừa phải hoàn toàn trong khi vẫn đủ thông thoáng để giảm bớt mối đe dọa của nấm bệnh.

Về cách sản xuất rượu vang, tùy thuộc vào rượu vang trắng, ngọt, đỏ, sủi tăm hay hồng phấn mà các nhà sản xuất rượu có thể đưa ra rất nhiều quyết định sẽ ảnh hưởng đến phong cách và chất lượng của rượu.

Về phân loại các loại rượu vang chất lương cao và rẻ tiền, các nhà sản xuất tập trung vào việc quản lý nắp (kiểm soát không khí), nhiệt độ lên men, pha trộn và quá trình trưởng thành trong các thùng gỗ sồi. Phân loại là một quá trình quan trọng, đặc biệt là ở những nơi trồng nho kém, cho phép các nhà sản xuất rượu tách những quả nho chín khỏe khỏi những quả chưa chín hoặc đã bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Một số cơ sở sản xuất rượu sử dụng máy phân loại quang học đắt tiền để đảm bảo rằng chỉ những quả nho có thông số kỹ thuật chính xác mới được làm rượu. Thông thường, họ sẽ sử dụng quá trình bơm để quản lý nắp.

Về gỗ sồi, các loại rượu vang rẻ hơn có thể sử dụng vụn gỗ sồi để tạo ra hiệu ứng hương vị gỗ sồi nhưng mặt khác, rượu vang chất lượng cao sẽ được trưởng thành trong các nhà hàng gỗ sồi Pháp (thùng nhỏ 225 lít) có được sự phức tạp từ hương vị được truyền lại bởi gỗ sồi và cũng là sự xâm nhập nhẹ nhàng của oxy mà những thùng này cung cấp.

Nhiều loại rượu vang Bordeaux là sự pha trộn của các giống nho khác nhau và quyết định quan trọng sẽ là tỷ lệ của từng loại mà nhà sản xuất rượu sử dụng. Các nhà sản xuất rượu cũng sẽ pha trộn các loại rượu vang đã tuân theo các kỹ thuật sản xuất rượu khác nhau, để nâng cao sự cân bằng và phức tạp của rượu vang của họ. Các loại rượu vang sẽ được pha trộn trong suốt mùa đông hoặc ngay trước khi đóng chai khi họ có thể đánh giá trạng thái cuối cùng của rượu trong mỗi loại trước khi pha trộn. Nhiều cơ sở tốt nhất sử dụng chuyên gia tư vấn để hỗ trợ quá trình này.

3. Chuyên gia tư vấn kiểm tra chất lượng rượu.

Bordeaux là một khu vực phức tạp nhưng hấp dẫn với các xu hướng mới và các đặc điểm luôn thay đổi. Khi nói đến chất lượng, có rất nhiều cách trong đó các yếu tố tự nhiên và con người có thể ảnh hưởng đến sản phẩm cuối cùng. Nhưng bằng cách hiểu về địa lý, lựa chọn trồng nho và quyết định của các nhà sản xuất rượu, chúng ta có thể hiểu được tại sao các loại rượu ở vùng Bordeaux lại sở hữu nhiều loại rượu vang nổi tiếng cao cấp trên thế giới.

Bài viết này được biên tập từ Wine & Spirit Education Trust.